ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΒΟΛΟΥ

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βόλου σε συνεργασία με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος εκπονεί για το σχολικό έτος 2014-2015 εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο "Η εξέλιξη των ζώων στη Μαγνησία".

Απευθύνεται στους μαθητές της Ε' και ΣΤ' τάξης δημοτικού και η συμμετοχή σε αυτό όπως και οι μετακινήσεις είναι δωρεάν.

Χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Σκοπός του προγράμματος είναι να γνωρίσουν όλοι οι μαθητές αυτών των τάξεων της Περιφερειακής Ενότητας Μαγνησίας τους οργανισμούς που έζησαν στην περιοχή τους πριν από εκατομμύρια χρόνια.

    Οι μαθητές μαθαίνουν μέσα από βίντεο και παρουσιάσεις πως εξελίσσεται η ζωή μέσα στο γεωλογικό χρόνο. 

    Το Μουσείο παρέχει στα παιδιά πληθώρα απολιθωμάτων από την περιοχή της Θεσσαλίας, ώστε να αντιληφθούν τις βασικές αρχές της εξέλιξης. 

    Ολοκληρώνεται με την επίσκεψη στο Μουσείο, όπου τα παιδιά ξεναγούνται και πραγματοποιούν ταξίδι στην ιστορία της ζωής. Έχουν τη δυνατότητα να παρατηρήσουν απολιθώματα ζώων που έχουν βρεθεί στην Ελλάδα.

   
Απολιθώμενος Αχινός (αριστερά) και απολιθωμένο Ψάρι (δεξιά) 

ΤΟ ΕΘΙΜΟ ΤΟΥ ΧΑΡΤΑΕΤΟΥ

Έθιμο για μικρά και μεγάλα παιδιά, ο χαρταετός «προσφέρει» με τις τρελές και απίθανες πτήσεις του μοναδικές στιγμές χαράς. Πώς όμως ξετυλίγεται η… καλούμπα της ιστορίας του; Όλοι συμφωνούν πως οι χαρταετοί είναι επινόηση των ανατολικών λαών (Κινέζοι, Ιάπωνες κ.λπ.), όμως αν θέλουμε να βρούμε ποιος χρησιμοποίησε τους αετούς σαν πτητικές μηχανές θα πρέπει να γυρίσουμε στον 4ο αιώνα όταν ο φιλόσοφος, μαθηματικός, αστρονόμος και πολιτικός Αρχύτας, από τον Τάραντα της Σικελίας, εφηύρε την πρώτη πτητική μηχανή τη λεγόμενη «περιστερά του Αρχύτα». Ήταν ένα ξύλινο ομοίωμα πουλιού που πετούσε με την επενέργεια του βάρους που ήταν αναρτημένο σε τροχαλία και πεπιεσμένου αέρα που διέφευγε από μία σχισμή. Οι αετοί της αρχαιότητας και του Μεσαίωνα ήταν κατασκευασμένοι πιθανότατα από πανί, ενώ οι πρώτοι χαρταετοί αναφέρονται το 1450 στη Γερμανία και το 1606 στην Ισπανία, σε ημερολόγιο κληρικού ως παιχνίδι χαράς την ημέρα του Πάσχα. Το 1749, ο καθηγητής Αστρονομίας Γουίλσον, στη Γλασκώβη, σηκώνει τον πρώτο μετεωρολογικό αετό μαζί με τους μαθητές του και το 1754 ο Βενιαμίν Φραγκλίνος στην Αμερική διαπιστώνει τον ηλεκτρισμό της ατμόσφαιρας με αετό. Ο πρώτος κυψελοειδής τεράστιος αετός για μετεωρολογικές παρατηρήσεις υψώνεται από τον Αυστραλό Χαργκρέιβ το 1880, ενώ το 1909 ένα σύστημα αετών σηκώνει τον πρώτο άνθρωπο στον αέρα. Λέγεται επίσης, πως για να ρίξουν το πρώτο σχοινί κατασκευάζοντας τη μεγάλη γέφυρα του ποταμού Νιαγάρα χρησιμοποίησαν αετό ενώ πολλοί αετοί κατασκευάστηκαν για στρατιωτικές χρήσεις. Από τα πλουσιόπαιδα της Ευρώπης, οι χαρταετοί πέρασαν από λιμάνι σε λιμάνι και έφθασαν πρώτα στη Σμύρνη, στη Χίο και στην Κωνσταντινούπολη, για να συνεχίσουν στα Επτάνησα, την Πάτρα, τη Σύρο και έπειτα σε όλη την Ελλάδα. Ανάλογα με την περιοχή, είχαν και μία ονομασία. Οι Σμυρνιοί τούς έλεγαν «τσερκένια», οι Κωνσταντινουπολίτες «ουτσουρμάδε»ς, οι Πόντιοι «πουλία», οι Θρακιώτες «πετάκια», οι Επτανήσιοι «φυσούνες». Σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, οι χαρταετοί ονομάζονταν «αστέρια», «ψαλίδες», «φωτοστέφανα» κ.ά.  ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΧΑΡΤΑΕΤΟΥ ΤΙ ΘΑ ΧΡΕΙΑΣΤΕΙΣ

• 3 βέργες ή καλάμι ή οποιοδήποτε άλλο ελαφρύ ξύλο σε ίσες διαστάσεις (60-80 εκ) • Σπάγκο • Κόλλα ή Συρραπτικό • Πολύ λεπτό νάιλον στο χρώμα της αρεσκείας σου ή Χαρτί γλασέ • Νάιλον κανονικού πάχους ή Χρωματιστά χαρτιά ή Εφημερίδες (για την ουρά) • Ταινία κολλητική (προαιρετικά) • Σύρμα (προαιρετικά)

Βήμα 1ο Φροντίζουμε οι 3 βέργες μας να είναι ίδιες σε μήκος και τις τοποθετούμε σε σχήμα «αστεριού» πάνω σε έναν πάγκο, με τέτοιο τρόπο που να σχηματίζονται νοητά 6 ισόπλευρα τρίγωνα.

Βήμα 2ο Δένουμε με το σπάγκο τις βέργες στο κέντρο πολύ σφιχτά μεταξύ τους και αφήνουμε μισό μέτρο σπάγκο να κρέμεται. Μετά κάνουμε με ένα μαχαίρι ή ψαλίδι μικρές εγκοπές στην άκρη κάθε βέργας. Κατόπιν, αφού δέσουμε στην άκρη μίας από αυτών σφιχτά σπάγκο (ή ακόμα καλύτερα σύρμα), το περνάμε περιμετρικά από τις υπόλοιπες βέργες, ώστε να σχηματιστεί ένα εξάγωνο.

Βήμα 3ο Ο σκελετός του χαρταετού μας είναι έτοιμος. Τοντοποθετούμε πάνω στο λεπτό νάιλον ή το χαρτί και το κόβουμε ~5 εκατοστά μεγαλύτερο από τον αετό & αν θέλουμε το στολίζουμε με σχέδια ή αυτοκόλλητα (αλλά προσοχή να μην τον «βαρύνουν» πολύ!). Μετά, κολλάμε τα περιθώρια προς τα μέσα σαν στρίφωμα (ή καλύτερα, τα συρράπτουμε). Κατόπιν, κάνουμε μία μικρή τρύπα στο κέντρο του χαρταετού για να περάσουμε από εκεί το σπάγκο που έχουμε αφήσει από το δέσιμο των βεργών.

Βήμα 4ο Σε 2 άκρες του χαρταετού δένουμε από έναν σπάγκο για την ουρά και ακριβώς στα απέναντι άκρα, δένουμε άλλα 2 κομμάτια σπάγκου για να φτιάξουμε τα ζύγια. Μετράμε & σημειώνουμε στο σπάγκο μας σε όλα τα κομμάτια να είναι ακριβώς όσο μισή βέργα και δένουμε σε εκείνα τα σημεία, τα 2 κομμάτια για την ουρά μεταξύ τους και τα 2 κομμάτια για τα ζύγια μαζί με το 3ο που έχουμε από το κέντρο του αετού. Σε αυτό, δένουμε την καλούμπα σφιχτά και ελέγχουμε να δούμε ότι όντως όλα τα κομμάτια του σπάγκου έχουν ίδια απόσταση μεταξύ τους, για να πετύχουμε τέλειο πέταγμα.

Βήμα 5ο Υπάρχουν 2 τρόποι να φτιάξουμε ουρά και πολλές τεχνικές για το πέταγμα. Αν θέλουμε να κάνουμε ωραίους ελιγμούς μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε από λεπτό νάιλον κομμένο σε μήκος 20 εκατοστών ως κομματάκια εφημερίδας, τα οποία θα δέσουμε στον σπάγκο που θα έχουμε για ουρά με μικρή απόσταση μεταξύ τους (τουλάχιστον 4 φορές μεγαλύτερη ουρά από το μήκος του αετού). Αν από την άλλη θέλουμε να πάμε ψηλά & σταθερά, προτιμάμε 3-6 ίσια κομμάτια λεπτού νάιλον μεγάλου μήκους (4-8 φορές μεγαλύτερα από τον αετό).

Συλλογή Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων

Η Συλλογή Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων του Φοίβου Ανωγειανάκη είναι καρπός σαράντα χρόνων έρευνας και μελέτης (1950 - 1990) και δωρήθηκε στο κράτος με σκοπό την ίδρυση Μουσείου, που σχεδιάστηκε και οργανώθηκε από τον δωρητή, με την ενίσχυση και του Υπουργείου Πολιτισμού.
Η ταξινόμηση των οργάνων ακολουθεί το σύστημα Ε. Von Hornbostel - C. Sachs (αποδεκτό σήμερα από τους περισσότερους εθνομουσικολόγους), με κριτήριο το υλικό από την παλμική κίνηση του οποίου παράγεται ο ήχος:
Αερόφωνα Φλογέρες, σουραύλια, μαντούρες, τσαμπούνες, γκάιντες, ζουρνάδες
Χορδόφωνα Ταμπουράδες, λαγούτα, ούτια, κιθάρες, μαντολινάτα, σαντούρια, κανονάκια, αχλαδόσχημες λύρες, κεμεντζέδες, κεμανέδες
Μεμβρανόφωνα Τουμπελέκια, νταούλια, ντέφια
Ιδιόφωνα Κουδούνια (χυτά και σφυρήλατα), ζίλια, κουτάλια, μασιές, τρίγωνα
Με τον ίδιο τρόπο ταξινομούνται και τα Ηχητικά αντικείμενα Λαλίτσες, σφυρίχτρες, μπουρού αρτηκόλυρα, διολί, γουργούρα, νουνούρα, σήμαντρο, ροκάνα κ.ά.

ΑΓΩΝΕΣ ΧΑΝΤ ΜΠΩΛ

ΤΣΙΚΝΟΠΕΜΠΤΗ

Τσικνοπέμπτη

241

Η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου (Κρεατινής) ονομάζεται Τσικνοπέμπτη ή Τσικνοπέφτη, επειδή την ημέρα αυτή όλα τα σπίτια ψήνουν κρέας ή λειώνουν το λίπος από τα χοιρινά και ο μυρωδάτος καπνός (τσίκνα) είναι διάχυτος παντού. Από αυτή την τσίκνα, λοιπόν, έχει πάρει και το όνομά της η Πέμπτη και λέγεται Τσικνοπέμπτη.

Το έθιμο χάνεται στα βάθη των αιώνων, χωρίς να γνωρίζουμε την προέλευσή του. Εικάζεται, όμως, ότι προέρχεται από τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, που επιβίωσαν του Χριστιανισμού. Σύμφωνα με τον λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο, το φαγοπότι και το γλέντι της ημέρας είναι «ομοιοπαθητικές προσπάθειες για την ευφορία της γης».

Την Τσικνοπέμπτη, που βρίσκεται στο μέσο του Τριωδίου, ξεκινούν ουσιαστικά οι εκδηλώσεις της Αποκριάς, οι οποίες κορυφώνονται με τα Κούλουμα την Καθαρά Δευτέρα. Ανάλογες γιορτές υπάρχουν στη Γερμανία (Schmutziger Donnerstag = Λιπαρή Πέμπτη) και στη Νέα Ορλεάνη των ΗΠΑ (Mardi Gras = Λιπαρή Τρίτη), που συνδυάζονται με καρναβαλικές εκδηλώσεις.

Στο έθιμο της Τσικνοπέμπτης και γενικά στην κρεατοφαγία αντιτίθεται η οργάνωση “Πολίτες για τα Δικαιώματα της Φύσης και της Ζωής” (ΠΟΦΥΖΩ), που υποστηρίζει την ιδεολογία του «αντισπισισμού» (anti-speciesism), η οποία στρέφεται κατά της καταπάτησης των δικαιωμάτων των ζώων.

Η Τσικνοπέμπτη ανά την Ελλάδα

• Στην παλαιά πόλη της Κέρκυρας τελούνται τα Κορφιάτικα Πετεγολέτσια ή αλλιώς Κουτσομπολιά ή Πέτε Γόλια. Η πετεγολέτσα, το πετεγουλιό όπως το λένε οι Κερκυραίοι, δεν είναι άλλο από το γνωστότατο κουτσομπολιό. Η πετεγολέτσα πραγματοποιείται το βράδυ της Τσικνοπέμπτης, στην Πιάτσα κοντά στην τοποθεσία “Κουκουνάρα”, της πόλης τής Κέρκυρας.
• Στην Πάτρα έχουμε το έθιμο της Κουλουρούς. Η Γιαννούλα η Κουλουρού πιστεύει λανθασμένα πως ο Ναύαρχος Ουίλσον είναι τρελά ερωτευμένος μαζί της και πως έρχεται να την παντρευτεί. Γι’ αυτό ντύνεται νύφη και με τη συνοδεία των Πατρινών πηγαίνει να προϋπαντήσει τον καλό της στο λιμάνι. Γύρω της οι Πατρινοί διασκεδάζουν με τα καμώματά της.
• Στις Σέρρες ανάβονται μεγάλες φωτιές στις αλάνες, στις οποίες αφού ψήσουν το κρέας, πηδούν από πάνω τους. Στο τέλος κάποιος από την παρέα με χιούμορ αναλαμβάνει τα «προξενιά», ανακατεύοντας ταυτόχρονα τα κάρβουνα με ένα ξύλο.
• Στην Κομοτηνή καψαλίζουν την κότα που θα φαγωθεί την επόμενη Κυριακή (της Απόκρεω). Αυτήν την ημέρα τα αρραβωνιασμένα ζευγάρια ανταλλάσσουν δώρα φαγώσιμα. Ο αρραβωνιαστικός στέλνει στην αρραβωνιαστικιά του μια κότα, τον κούρκο, και εκείνη στέλνει μπακλαβά και μια κότα γεμιστή. Όλα αυτά πραγματοποιούν την παροιμία πως ο «έρωτας περνάει από το στομάχι».
• Στο Ηράκλειο της Κρήτης, μικροί και μεγάλοι περιδιαβαίνουν μεταμφιεσμένοι στους δρόμους και στις πλατείες της πόλης, τραγουδώντας και χορεύοντας.

ΠΗΓΗ: http://www.sansimera.gr/articles/492#ixzz3RVhA1eDG

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΦΟΥΡΝΟ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ

Την Τρίτη 10 Φεβρουαρίου οι μαθητές της Στ΄τάξης του σχολείου μας επισκέφτηκαν το φούρνο
"Γ. Μανδηλά"  της γειτονιάς μας. Με πολλή ευγένεια και προθυμία μας ξενάγησαν στο εσωτερικό του φούρνου και μάθαμε πως ψήνεται το ψωμί ενώ ο ζαχαροπλάστης μας έδειξε την παρασκευή νόστιμων γλυκών που στο τέλος τα δοκιμάσαμε όλα. Αλλά οι εκπλήξεις δεν σταμάτησαν εκεί. Φεύγοντας μοίρασαν σε όλα τα παιδιά κουλούρια και γλυκά. Ήταν μια ευχάριστη και γλυκιά εμπειρία και γι αυτό ευχαριστούμε πολύ τον ιδιοκτήτη και το προσωπικό του φούρνου.